Lokalizacja
Krzemionki to unikalne miejsce znajdujące się około 10 kilometrów na północny wschód od Ostrowca Świętokrzyskiego. Jest to jeden z największych i najlepiej zachowanych kompleksów neolitycznych kopalni krzemienia pasiastego w Europie, wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Historia i charakterystyka
Krzemionki są świadectwem jednej z najstarszych działalności wydobywczej człowieka na ziemiach polskich. Kompleks składa się z ponad 4 tysięcy szybów i wyrobisk, które były eksploatowane od około 3900 roku p.n.e. do 1600 roku p.n.e. przez społeczności neolityczne. Wydobywany tu krzemień pasiasty był wykorzystywany do produkcji narzędzi, takich jak siekiery, które były eksportowane na duże odległości, nawet do odległych zakątków Europy.
W Muzeum Archeologicznym na terenie rezerwatu prezentowane są eksponaty związane z działalnością neolitycznych górników, a także rekonstrukcje narzędzi, przedmiotów codziennego użytku oraz technik wydobywczych i obróbki krzemienia.
Formy zwiedzania, aktywności i ciekawostki
Rezerwat można zwiedzać z przewodnikiem, który wprowadzi turystów w fascynujący świat neolitycznych górników i opowie o technologii wydobycia krzemienia. Trasa zwiedzania prowadzi przez podziemne chodniki kopalni, co pozwala odwiedzającym poczuć klimat pracy sprzed tysięcy lat. W muzeum można obejrzeć liczne rekonstrukcje narzędzi oraz wystawy dotyczące prehistorycznych społeczności zamieszkujących te tereny.
Ciekawostką jest fakt, że krzemień pasiasty wydobywany w Krzemionkach był tak ceniony, że używano go do produkcji luksusowych przedmiotów, które pełniły funkcję prestiżową w społecznościach neolitycznych.
Ostrzeżenia
Podczas zwiedzania podziemi należy uważać na niskie sklepienia i wąskie przejścia, które mogą być problematyczne dla osób z klaustrofobią. Ze względu na specyficzne warunki panujące pod ziemią, warto ubrać się cieplej, nawet latem. Dzieci powinny zwiedzać miejsce pod opieką dorosłych.
